Rozpoczęliśmy Praca nad artykułem na temat ADHD u dzieci i młodzieży w kontekście terapii poznawczo behawioralnej. Autorzy - Michał Łebski i Kamil Jaworski

1. Wprowadzenie

ADHD jest zaburzeniem, które może sprawiać poczucie wewnętrznego, trudnego do zrozumienia dyskomfortu. Człowiek z nadpobudliwością kreuje często nieświadomie sytuacje, w których środowisko zewnętrzne może zacząć oceniać jego funkcjonowanie w sposób negatywny, krytykując jego zachowanie. Oba nakładające się na siebie czynniki zwiększają ryzyko słabszego funkcjonowania w środowisku, niekonstruktywnego radzenia sobie z trudnościami a także negatywnego myślenia o sobie.
Niniejsza praca ma na celu przedstawienie ADHD jako zaburzenia, które może negatywnie wpływać na funkcjonowanie dzieci i młodzieży, a dodatkowo może sprawiać trudności w wypełnianiu zadań
rozwojowych i zwiększać ryzyko powstawania innych współwystępujących zaburzeń psychicznych.
Istotnym aspektem, który poruszają autorzy są możliwości terapii poznawczo behawioralnej, której potencjał, dowody naukowe i opracowane narzędzia są w stanie znacząco poprawić jakość życia
osoby zmagającej się z zaburzeniem ADHD.

Psycholog Dzieci i Młodzieży Ełk

W 2017 roku Fundacja „Dajemy Dzieciom Siłę” opublikowała najnowszy raport o zagrożeniach bezpieczeństwa dzieci w Polsce. Dane są zatrważające. Według statystyk urzędowych ok. 4000 dzieci rocznie doznaje przemocy ze strony bliskich osób dorosłych. Wyniki badań z lat 2013 i 2015 wskazują, że co trzeci dorosły Polak uważa, że stosowanie kar fizycznych przez rodziców nie powinno być zakazane prawnie oraz że sposób postępowania rodziców z dzieckiem, w tym posługiwanie się karami fizycznymi, jest wyłącznie ich prywatną sprawą. Dlatego rola specjalistów – w tym lekarzy i innych pracowników placówek medycznych, którzy mają kontakt z dziećmi oraz ich rodzicami czy opiekunami - jest niezwykle istotna. Z jednej strony mają oni możliwość rozmowy z rodzicami i zachęty do refleksji nad skutkami ewentualnych nieodpowiednich środków wychowawczych. A z drugiej strony mają obowiązek podjęcia odpowiednich kroków, jeżeli zachodzi podejrzenie stosowania przemocy w stosunku do dziecka. Czasami jednak z powodu braku wypracowanych procedur lub z powodu wątpliwości natury etycznej czy osobistej, lekarze nie decydują się na interwencję. Liczą, że działania podejmie kolejny specjalista, który zainteresuje się sprawą danej rodziny lub dziecka. Problem w tym, że czasem dziecko za późno spotyka kolejną kompetentną osobę. Albo nie spotyka jej wcale.

WIKTORIA JACIUBEK psycholog Fundacji „Dziecko w Centrum”

W psychoterapii dzieci i młodzieży bardzo ważnym elementem, który pomaga w zdrowieniu jest system rodzinny. Czasem sama zmiana w systemie pomaga w sprawnym wyjściu z kryzysu, którego doświadcza dziecko. Czasem zaburzenie dziecka jest jedynie objawem zaburzenia systemu lub jednego z rodziców. To bardzo ważne aby rodzice byli naszymi sojusznikami, dziecko nie jest maszyną, które psycholog jak mechanik potrafi naprawić. Rodzice są specjalistami i najlepiej poradzą sobie z problemem dziecka gdy tylko otworzą się na to aby popracować i zagłębić się w to jak funkcjonują. Choć jest to bardzo trudne to najlepiej zadziała wtedy gdy zaczniemy pracować wspólnie nad rozwiązaniem problemu dziecka. Najlepiej zadziała wtedy gdy otworzymy się na zmiany włącznie ze zmianami we wprowadzanych technikach interwencji psychoterapeutycznych.

Dużo czasu minęło od ostatniego wpisu na naszym blogu. Jest to spowodowane naszym zaangażowaniem w utworzenie Ośrodka środowiskowej Opieki Psychologicznej i psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży w Ełku.

Ale do rzeczy

Obiecaliśmy, że przyjrzymy się sytuacji, w której dzieciom trudno jest zapanować nad potrzebą sprawiania sobie przyjemności. Czy to w postaci grania w gry, czy jedzenia słodyczy czy innych potrzeb wiążących się z przyjemnościami. Trudność ta związana jest z umiejętnością samokontroli.

Co to takiego ta samokontrola? Otóż jest swego rodzaju umiejętnością, której można się nauczyć ale ma ona również swoje uwarunkowania biologiczne. Oznacza to, że niektórym dzieciom powstrzymanie się od grania podczas np. lekcji online przychodzi łatwiej a innym trudniej, jedne są wstanie się opanować a drugie nie. Na szczęście Każdy samokontroli może się nauczyć. Za to najbardziej odpowiedzialni są? No niestety, jak zwykle rodzice.

Idąc na skróty w słynnym badaniu Marshala z Piankami – Marshemellow okazało się, że dzieciom, które miały ukryte pianki było dużo łatwiej ich nie zjeść niż dzieciom, które pianki widziały. Również dzieci, które darzyły badacza lub opiekuna projektu większym zaufaniem potrafiły łatwiej się powstrzymać od jedzenia pianek. Na końcu naszego skrótowego wywodu warto zauważyć, że dzieci z wyższą samokontrolą podczas badań MRI wykazywały inne funkcjonalne obszaru w mózgu niż dzieci, które nie umiały się powstrzymać od zjedzenia pianki – a więc uwarunkowania biologiczne.

Wnioski dla nas jako rodziców?

Ano 😊 Ogólnie dzieci muszą nauczyć się jak można kontrolować swoje potrzeby dzięki nam np., obserwując nasze zachowanie, działa to najlepiej wtedy gdy mamy z dziećmi dobrą, głęboką relację a one darzą nas zaufaniem. Ponadto warto pomagać dzieciom w opanowaniu swoich potrzeb poprzez prostą metodę zwaną kontrolowaniem. Kontrola nad naszymi pociechami jak wynika z badań często sprawia, że dzieci rzadziej wpadają w kłopoty (typu uzależnienie, czy problemy z prawem), WAŻNE – aby kontrola nie nosiła znamion dyktatury!!!

Po co nam samokontrola – z badań Marshalla wynika, że dzieci, które umiały powstrzymać się od jedzenia pianek w dorosłym życiu radziły sobie lepiej z różnymi problemami, niż dzieci które pianki jadły szybciej. Ponadto osoby, które mają większe umiejętności samokontroli mają większe szanse na zdobywanie sukcesów a co za tym idzie mogą zwiększać swoje poczucie sprawczości i własnej wartości.

Link do badania Marshalla

https://www.youtube.com/watch?v=QX_oy9614HQ

Mam nadzieję, że nasze wywody dadzą Państwu pole do refleksji 😊